چگونه بازی پلت‌فرم بسازیم؟

اضافه کردن لایه[1]

خوب، حالا می‌خوایم چند تا شیء دیگه اضافه کنیم. امّا همه‌ش تصادفی روی پس‌زمینه کلیک می‌کنیم و اونو انتخاب می‌کنیم مگه این‌‌که قفلش کنیم تا دیگه انتخاب نشه. بیاین برای این کار از سیستم لایه‌بندی استفاده کنیم.

توی هر لیوت می‌تونه چند تا لایه باشه که برای گروه‌بندی اشیاء می‌تونید ازشون استفاده کنید. برای این‌که بهتر بفهمیم لایه چیه این‌طوری در نظر بگیرید که لایه‌ها چند تا برگه‌ی شیشه‌ای هستن که اشیاء روشون نقّاشی شدند. با کمک لایه‌ها خیلی راحت می‌تونید تنظیم کنید کدوم شیء روی اون یکی دیگه دیده بشه. لایه‌ها رو می‌تونید مخفی یا قفل کنید، بهشون افکت پارالاکس[2] بدید وغیره. مثلاً توی این بازی می‌خوایم همه‌ی چیزهای دیگه جلوی پس‌زمینه‌مون دیده بشن، بنابراین می‌تونیم یه لایه‌ی دیگه روی لایه‌ای که الآن وجود داره بسازیم و اشیاءمون رو توی اون بذاریم.

برای مدیریت لایه‌ها، روی سربرگ Layers که معمولاً کنار نوار پروژه‌ست کلیک کنید.

باید توی اون لیست Layer 0 رو ببینید (کانستراکت 2 از صفر شروع به شمردن می‌کنه مثل برنامه‌نویسی). روی آیکون مداد () کلیک کنید و اسمش رو بذارید Background، به خاطر این‌که این لایه مال پس‌زمینه‌مونه. حالا روی آیکون به علاوه () کلیک کنید تا یه لایه‌ی جدید برای اشیاءمون به وجود بیاد. بیاین اسم این یکیو Main بذاریم. اگه روی آیکون قفل که کنار Background هست کلیک کنیم، قفل می‌شه، که یعنی هیچ‌کدوم از اشیاء اون لایه رو دیگه نمی‌تونیم انتخاب کنیم. این برای پس‌زمینه‌مون خیلی خوبه و باعث می‌شه تصادفی انتخابش نشه و جابجا بشه. امّا اگه یه موقع خواستید پس‌زمینه رو تغییر بدید فقط کافیه روی آیکون قفل دوباره کلیک کنید تا قفلش باز شه.

چک‌باکس‌ها برای این هستن که بتونید لایه‌ها رو مخفی کنید (البته فقط موقع ساخت بازی نه اینکه توی بازی هم مخفی‌شون کنه)، امّا فعلاً لازم نیست این کارو بکنیم. نوار Layers شما باید تا حالا این شکلی شده باشه:

حالا روی لایه‌ی Main کلیک کنید. این کار خیلی مهمّه. لایه‌ای در حالت انتخاب باشه لایه‌ی فعّال محسوب می‌شه. همه‌ی اشیاء جدیدی که به بازی‌مون اضافه می‌شن می‌رن تو لایه‌ی فعّال. بنابراین اگه لایه‌ی Main انتخاب نشده باشه، بدون این‌که بخوایم اشیاء رو توی لایه‌ی اشتباه می‌ذاریم. لایه‌ی فعّال توی نوار وضعیّت هم دیده می‌شه. موقعی هم که می‌خواید مکان یک شیء جدید رو تعیین کنید توی یه کادر کوچیک کنار موس اسم لایه‌ی فعّال دیده می‌شه – همیشه لایه‌ی فعّال رو زیر نظر داشته باشید.

اضافه کردن تایل[3]

یک تایلست توی Tiles\Tiles.png وجود داره، بیاین این‌ها رو توی یه شیء اسپرایت[4] بذاریم و از اون به عنوان یک شیء تایل استفاده کنیم.

مشابه همون کاری که برای پس‌زمینه انجام دادید، یه جای خالی توی لیوت دابل کلیک کنید تا یک شیء جدید بذارین تو بازی، حالا روی Sprite دابل کلیک کنید. موس دوباره شکل + می‌شه. یه جا وسط صفحه کلیک کنید.

ویرایشگر تصویر باز می‌شه، امّا این دفعه پنجره‌های بیشتری داره، چون اسپرایت می‌تونه انیمیشن[5] هم داشته باشه. امّا نمی‌خوایم انیمیشن پخش بشه، باید سرعتش رو صفر کنیم. هر فریم انیمیشن ما یک تایله. پس می‌تونیم با عوض کردن فریم انیمیشن تعیین کنیم کدوم تایل دیده بشه.

یه جای خالی پنجره‌ی Animation Frames که زیر عکسمون هست کلیک راست کنید، و Import sprite strip… رو انتخاب کنید. با این کار می‌تونید تایل‌ها رو ببرید و هر کدوم رو به عنوان فریم انیمیشن وارد کنید.

پنجره‌ی بازکردن فایل باز می‌شه، از توی اون پکی که دانلود کردید Tiles\Tiles.png رو انتخاب کنید. کانستراکت 2 باید بدونه توی این تایلست چند تا تایل وجود داره. از طرفی اگه نگاه کنید می‌بینید این فایل Tiles.png یک شبکه‌ی 12×12 از تایل‌هاست، پس توی کادرها 12 و 12 رو وارد کنید و روی OK کلیک کنید.

کمی صبر کنید تا عکس تیکه تیکه بشه. حالا باید 144 تا تایل رو که همون فریم‌های انیمیشن هستن داشته باشین! دیگه به فریم اوّل که خالیه احتیاجی نداریم، پس روش کلیک راست کنید و delete رو انتخاب کنید تا حذف بشه.

شاید بخواین پنجره‌ی Animation frames رو یه کم بزرگتر کنید تا یه نمای بهتر از تایل‌ها داشته باشید. درضمن اگه ترجیح می‌دین که عکس‌های کوچیک توی این پنجره بزرگتر بشن می‌تونید یه جای خالی کلیک راست کنید و Thumbnail size -> Large رو انتخاب کنید.

به طور پیش‌فرض سرعت انیمیشن 5 هست، یعنی توی هر ثانیه 5 تا فریم پشت سر هم نمایش داده می‌شه و باعث می‌شه تصویرمون مدام تغییر کنه، ما می‌خوایم تایل‌ها توی فریم خودشون ثابت بمونن، پس بیاین سرعت انیمیشن رو صفر کنیم. توی پنجره‌ی Animations انیمیشن Default رو انتخاب کنید.

الآن نوار ویژگی‌ها تنظیماتی رو برای انیمیشن نشون می‌ده. حالا توی این نوار Speed رو 0 کنید.

حالا دیگه تایل‌ها تغییر نمی‌کنن – اون‌ها روی فریم خودشون می‌مونن. ویرایشگر تصویر رو ببندید. اسپرایت تایل‌تون باید توی لیوت باشه!

حالا روش کلیک کنید و توی نوار ویژگی‌ها اسمش رو از Sprite به Tile تغییر بدید. خیلی خوبه که همیشه به اشیاءتون اسم‌های مناسب بدین.

ساختن منظره با تایل‌ها

شیء اسپرایت توی نوار ویژگی‌ها یه تنظیم داره به اسم Intial frame که یعنی فریم اوّلیّه (مشخّص می‌کنه که در حالت عادی کدوم فریم رو نمایش بده که همون طور که می‌دونید در این‌جا فریم‌ها همون تایل‌ها هستن). ما می‌تونیم برای عوض کردن تایل فعلی‌مون از این ویژگی استفاده کنیم. شیء تایل رو انتخاب کنید و Intial frame رو به 1 تغییر بدین:

همون طور که دیدید تصویر تغییر کرد تا تایل شماره‌ی 1 انیمیشن رو نمایش بده. از این راه می‌تونید در سراسر مرحله از تایل‌های مختلف استفاده کنید.

کلید کنترل رو نگه دارید و تایل رو درگ کنید تا از روش کپی بشه. این کار رو 3 بار دیگه انجام بدید تا توی یک ردیف 3 تا تایل داشته باشیم. وسطی رو انتخاب کنید و Intial frame رو به 10 تنظیم کنید. همین کار رو برای سمت راستی هم انجام بدین، ولی این بار Intial frame رو 13 بذارید. حالا باید یه چیزی مثل این داشته باشید:

اگه نمی‌دونید چی شماره‌ای مال کدوم تایله، فقط روی شیء دابل کلیک کنید. ویرایشگر تصویر با پنجره‌ی Animation frames که می‌تونید توش بررسی کنید که کدوم شماره مربوط به کدوم تایله دوباره باز می‌شه. درضمن اگه خواستین یک تایل دیگه از یه نوعی که قبلاً ساختین به وجود بیارین لازم نیست Intial frame رو تغییر بدید چون با نگه داشتن کنترل و درگ کردن یه تایل از همون نوع یک کپی ساخته می‌شه.

فعّال کردن قابلیّت چسبیدن به گرید[6]

اگه بخواین همین‌طوری با دست تایل‌ها رو توی یک خط منظم مرتب کنید پدرتون در میاد! می‌تونید با قابلیت چسبیدن به گرید خیلی راحت این کار رو انجام بدین. روی سربرگ View کلیک کنید و تیک Snap to Grid رو بزنید. اندازه‌ی پیش‌فرض گرید که 32×32 هست خوبه و لازم نیست تغییرش بدین. تایل‌های ما 128×128 هستن که یه مضربی از 32 هست. این‌طوری هم چسبوندن تایل‌ها به هم راحت می‌شه و هم برای تعیین مکان تایل‌ها بهمون یه مقداری آزادی می‌ده.

حالا وقتی تایل‌ها رو با موس درگ می‌کنید می‌فهمید که به یک گرید 32×32 دارن می‌چسبند. حالا خیلی راحت 3 تایل رو به هم می‌چسبونیم.

[1] Layer

[2] پارالاکس (Parallax) موقع حرکت مثلاً با ماشین چیزهایی که نزدیکمون هستند با سرعت زیاد حرکت می‌کنند، امّا چیزهایی که دور هستند با سرعت کمتری حرکت می‌کنند (مثل کوه‌ها). به این اختلاف سرعت منظره‌های نزدیک و دور پارالاکس گفته می‌شه.

[3] تایلست (Tileset): عکس‌هایی هستن که از تعداد زیادی عکس‌های کوچیکتر که مثل کاشی‌کاری کنار هم قرار گرفتند تشکیل شدند. به این عکس‌ها تایلست و به هر کدوم از اون عکس‌های کوچیک‌تر تایل گفته می‌شه. برای کار با تایلست‌ها به تازگی امکان جدیدی به کانستراکت 2 اضافه شده به نام tilemap که برای کار با تایلست‌ها خیلی بهتره امّا چون این آموزش مال نسخه‌های قدیمی‌تر کانستراکت 2 هست و اون موقع این ویژگی هنوز اضافه نشده بود از روش دیگه‌ای برای استفاده از تایلست‌ها استفاده شده است.

[4] اسپرایت (Sprite): همون شخصیّت‌های بازی رو بهشون می‌گیم اسپرایت.

[5] انیمیشن: تعدادی عکس ثابت که پشت سر هم نمایش داده می‌شن. به هر کدوم از این عکس‌های ثابت یک فریم گفته می‌شه.

[6] شبکه‌ای از خطوطی است که برای اینکه بتوانیم اشیاء را مرتّب کنار هم بچینیم، اشیاء به آن‌ها می‌چسبند.